Το πάρκο της οδού Κύπρου και Πατησίων είναι ένας δημόσιος χώρος όπου υπήρχαν αιωνόβια δέντρα, ο οποίος υποτίθεται ότι από το 1989 είχε κηρυχθεί από το Δήμο ως κοινόχρηστος χώρος πρασίνου. Στην πραγματικότητα ήταν ένα χώρος εγκαταλελειμμένος στην τύχη του, με μια υποτυπώδη παιδική χαρά, μικρή χρήση από τους περίοικους, κυρίως για τη βόλτα των σκύλων τους, και χρησιμοποιούμενος ως αυτοσχέδιο πάρκινγκ.
Με την απόφαση του Δήμου να τον παραχωρήσει σε ιδιωτική εταιρία για δημιουργία υπόγειου πάρκινγκ, το πάρκο της Κύπρου έγινε σημείο αναφοράς για ορισμένες τοπικές κινήσεις, διαφόρων αποχρώσεων, που επιχείρησαν την υπεράσπισή του.
Από τις 26 Γενάρη του 2009 που συνεργεία του Δήμου Αθηναίων, κατόπιν εντολής του τότε δημάρχου Κακλαμάνη, ισοπέδωσαν το πάρκο της Κύπρου κόβοντας περίπου 45 δέντρα, μεταξύ των οποίων 12 αιωνόβια πεύκα, ξέσπασε ένας κοινωνικός αγώνας που είχε ως αποτέλεσμα να ακυρωθούν στην πράξη τα σχέδια Δήμου και εργολάβων για κατασκευή ιδιωτικού γκαράζ και την αναδιαμόρφωση του χώρου σε πάρκο μέσα από την αυτοδιαχείρισή του και τη φύτευση πολλών δεκάδων νέων δέντρων.
Είναι σαφές ότι η διάσωση και η ύπαρξη σήμερα αυτού του πράσινου δημόσιου χώρου μέσα στο τσιμεντένιο δάσος των περιοχών Κυψέλης και Πατησίων είναι αποτέλεσμα του αυτοοργανωμένου και αδιαμεσολάβητου κοινωνικού αγώνα που αναπτύχθηκε, καθώς και της διαχείρισης του πάρκου από κατοίκους της περιοχής και αλληλέγγυους. Είναι αποτέλεσμα τόσο της δυναμικής αντίστασης (από τις συγκρούσεις με την αστυνομία που συνόδευε τις μπουλντόζες του Δήμου, μέχρι τις διαδηλώσεις που έγιναν στη γειτονιά και έξω από το δημαρχείο, και από τις ανοιχτές συνελεύσεις μέχρι τις συγκεντρώσεις και τις εκδηλώσεις που έγιναν στο πάρκο για πλήθος ζητημάτων ενάντια στη λεηλασία της φύσης και της κοινωνίας), όσο και του γεγονότος ότι οι ίδιοι οι άνθρωποι, έξω από επίσημους φορείς και θεσμούς, ανέλαβαν συλλογικά να ξαναφτιάξουν το πάρκο με δενδροφυτεύσεις, επισκευή και εμπλουτισμό της παιδικής χαράς με νέα όργανα, τοποθέτηση πάγκων, όπως και τη φροντίδα του, την ύδρευση, το πότισμα των δέντρων, την καθαριότητα κ.λπ.
Με δυο λόγια, αν δεν υπήρχε αυτοδιαχείριση και ο χώρος είχε παραδοθεί στο Δήμο, όπως ήθελαν μερικοί από τον πρώτη κιόλας στιγμή, σήμερα δεν θα υπήρχε αγώνας, αλλά ούτε και πάρκο με δέντρα, νερό, παιδική χαρά, παγκάκια, κ.λπ.
Μετά από δύο σχεδόν χρόνια, δεδομένης της σημερινής συγκυρίας με την ακύρωση των σχεδίων του Κακλαμάνη για κατασκευή γκαράζ και με τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί, είναι πια καιρός όσοι και όσες φροντίζουμε το πάρκο να σταματήσουμε να αναλαμβάνουμε ορισμένες ευθύνες στο βαθμό που υπερβαίνουν πλέον τις δυνατότητές μας, όπως είναι η διαρκής ενασχόληση με την φροντίδα ενός αρκετά μεγάλου δημόσιου χώρου, η δαπανηρή συντήρηση και επισκευή της παιδικής χαράς και του φωτισμού, η αναγκαία κι απαιτητική υγιεινή και καθαριότητα του πάρκου.
Επειδή όμως δεν έχουμε αυταπάτες για το τι σημαίνει η πρόσφατη αλλαγή στη διαχείριση της δημοτικής εξουσίας, μετά την αντικατάσταση του προηγούμενου με έναν νέο δήμαρχο - εκλεγμένου από ένα ελάχιστο μέρος των ψηφοφόρων -, είναι αυτονόητο ότι θα εξακολουθήσουμε να υπερασπιζόμαστε το πάρκο από κάθε ενδεχόμενη νέα προσπάθεια είτε να κατασκευαστεί γκαράζ, είτε να τσιμεντοποιηθεί ή να εμπορευματοποιηθεί ο χώρος, και θα αποτρέψουμε κάθε κίνηση ξεριζώματος των νέων δέντρων που φυτεύτηκαν μετά τις 26 Γενάρη 2009.
Κυρίως όμως, θα υπερασπιστούμε με κάθε τρόπο το χαρακτήρα του ως χώρο αγώνα και αντιπληροφόρησης μέσα από τις κοινωνικές, πολιτιστικές και πολιτικές δραστηριότητες που φιλοξενεί και τη λειτουργία της Συνέλευσης Αντίστασης και Αλληλεγγύης Κυψέλης / Πατησίων. Μια συνέλευση που δημιουργήθηκε για να αγωνιστούμε μαζί ενάντια στη φτώχεια, το φόβο και το ρατσισμό. Για να απαντήσουμε συλλογικά και με αξιοπρέπεια στη σαρωτική επίθεση που υφίσταται η κοινωνία, βυθιζόμενη στις συνθήκες που διαμορφώνει η γενικευμένη κρίση του καπιταλιστικού συστήματος, και ειδικά το «μνημόνιο συνεργασίας» της κυβέρνησης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να πούμε ότι στο χώρο του πάρκου, ως εστία του αγώνα μας, βρεθήκαμε μπροστά σε ένα πλήθος από δυσεπίλυτα προβλήματα επιβίωσης και συμβίωσης που προκύπτουν από την εγκατάσταση ενός σημαντικού αριθμού φτωχών, περιθωριοποιημένων και αποκλεισμένων ανθρώπων. Είναι προβλήματα που δημιουργεί η γενικότερη οικονομική και κοινωνική εξαθλίωση, ρημάζοντας και διαλύοντας το κοινωνικό σώμα, ειδικά τα πιο αδύναμα μέρη του. Και να προσθέσουμε ότι σε κάθε περίπτωση πράττουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε μέσα σε αντίξοες συνθήκες, χωρίς βέβαια να έχουμε την αυταπάτη ότι όλα αυτά θα μπορούσαν ποτέ να «επιλυθούν» σε έναν περιορισμένο χώρο λίγων τετραγωνικών.
Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στο πάρκο, με τη γκετοποίηση και χρησιμοποίησή του ως χώρου διακίνησης κι εμπορίας ουσιών, οφείλεται βασικά σε δύο συνθήκες:
- σε μια γενικότερη συνθήκη που ισχύει όχι μόνο στα Πατήσια και την Κυψέλη, αλλά σε μεγάλη έκταση του κέντρου της πόλης και η οποία αφορά τις ευρύτερες πολιτικές του κράτους που οδηγεί μεγάλα τμήματα του πληθυσμού ντόπιων και μεταναστών (ακόμα περισσότερο αυτών) στη φτώχεια και την εξαθλίωση κάθε μορφής, με αποτέλεσμα αποκλεισμούς, περιθωριοποίηση και γκετοποίηση πολλών ανθρώπων, ειδικά νέων, με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες, και
- σε μια ειδική συνθήκη κατασταλτικής σκοπιμότητας από την πλευρά των Αρχών για την υπονόμευση, τη δυσφήμιση και την διάλυση του κοινωνικού αγώνα που εστιάζεται στο πάρκο της Κύπρου, αφού η επιβληθείσα κατάσταση σήμερα είναι αποκαρδιωτική και αποθαρρυντική για την προσέλευση και την ευρύτερη συμμετοχή κατοίκων της περιοχής.
Με δυο λόγια, η αρνητική κατάσταση που επιβάλλεται σταδιακά στο πάρκο είναι αφενός υποπροϊόν μιας γενικότερης εξαθλίωσης που επιφέρουν στην πόλη οι αντικοινωνικές πολιτικές του κράτους και αφετέρου σκοπούμενο μιας ύπουλης κατασταλτικής επιχείρησης για να καμφθεί ένας ακηδεμόνευτος τοπικός κοινωνικός αγώνας.
Σε κάθε περίπτωση, τόσο οι ειδικές κατασταλτικές σκοπιμότητες που στοχεύουν εδώ και δυο χρόνια στην απομόνωση κι απαξίωση του συγκεκριμένου χώρου αγώνα όσο και οι ευρύτερες κρατικές πολιτικές που δημιουργούν γενικευμένες συνθήκες εξαθλίωσης μέσα στην πόλη, με αποτέλεσμα αντικοινωνική βία, πιάτσες ναρκωτικών, εκπόρνευση κ.λπ., δημιουργούν ζητήματα που υπερβαίνουν τις δυνατότητες μιας τοπικής συνέλευσης αγωνιζόμενων ανθρώπων. Και η αντιμετώπισή τους απαιτεί τη συλλογική ενεργοποίηση και συνεισφορά ευρύτερων κοινωνικών δυνάμεων κόντρα στην εξατομίκευση, την απάθεια και τη μοιρολατρία.
Εμείς πάντως, θα συνεχίσουμε, τόσο στην ευρύτερη περιοχή όσο και μέσα από το πάρκο της Κύπρου, να αγωνιζόμαστε για ελεύθερους δημόσιους χώρους για όλους, ενάντια στην τσιμεντοποίησή, την εμπορευματοποίηση και τη μετατροπή τους σε πεδία αστυνομικών πογκρόμ και ρατσιστικών επιθέσεων. Και θα συνεχίσουμε επίσης να συμμετέχουμε στον γενικότερο αγώνα για μια κοινωνία ισότητας και αλληλεγγύης, ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης και την καταπίεσης που μετατρέπει τους ανθρώπους σε εμπορεύματα, που προωθεί την αυτοκαταστροφή, την αλλοτρίωση και τον κοινωνικό κανιβαλισμό.
Συνέλευση Αντίστασης και Αλληλεγγύης Κυψέλης / Πατησίων
Τετάρτη 1η Δεκέμβρη 2010